Ijzer smeden als het heet is

‘Never let a good crisis go to waste’ sprak Churchill ooit uit. Het is een bizarre periode met veel verdriet en gemis. We missen persoonlijk contact en het uitbundige samenkomen. Gelukkig is de horeca weer open. Daar verheugden velen onder ons zich op, ook ik.

Minder in de file
We werken vooral thuis. Daar waar ik een half jaar geleden nog wel eens een opdrachtgever hoorde verzuchten: “veel medewerkers vinden het moeilijk om aan te haken bij de digitalisering” zien we nu iedereen ogenschijnlijk moeiteloos digitaal thuis- en telewerken.

Het nieuwe normaal is normaal aan het worden: in mijn opinie is de wereld in bepaalde opzichten permanent veranderd en dat geldt zeker voor hoe we tegen het werk aankijken. Veel van ons werken nu bijna volledig thuis en deels blijven we dat doen: veel meer thuiswerken en digitaal samenwerken. Want het heeft veel positieve bijeffecten; efficiënt vergaderen, minder files en minder uitstoot. Er zijn natuurlijk ook veel negatieve kanten aan deze periode. Ook die kennen we allemaal.

In beweging komen
De positieve kanten zijn dat we heel snel ons wisten aan te passen (je moest wel) en we heel creatief bleken te zijn. Makelaars doen via Teams live rondleidingen en lopen met hun mobiele telefoon met camera door het huis. We drinken digitaal koffie met elkaar, gaan digitaal samen naar de film, doen een online pubquiz, restaurants bezorgen thuis en in mijn woonplaats organiseren de kroegen samen een online bingo-show voor het hele dorp.

Hoe komt dat? Omdat we snel onder ogen zagen dat de huidige situatie van vóór corona wegviel. We mochten niet meer samenkomen, dus zochten we vliegensvlug naar alternatieven. Daar zit een sleutel in voor veranderen: als we organisaties en teams willen ontwikkelen (en dus feitelijk veranderen) dan is er een aantal sleutels essentieel. Ik deel er graag drie die nodig zijn om in  beweging te komen: een perspectief (waarheen en waarom), urgentie én leiderschap.

Perspectief; hoe doen we dat straks?
Wat nodig is, is een helder perspectief: veranderen waarheen dan? Als we weer even dat kantoor als voorbeeld nemen; wat is ons toekomstbeeld van (thuis)werken, hoe gebruiken wij het kantoor nog? Hoe fijn kan het voor werknemers zijn om meer flexibel om te gaan met thuiswerken? Hoe fijn is het als we allemaal wat minder in de file staan en als we zien dat we als de “BV Nederland” een  goede bijdrage leveren aan het milieu? Wat de drijfveren of argumenten ook zijn, in mijn ogen is er veel goeds om vast te houden. En om samen dat stapje extra te zetten.

Urgentie
Zonder urgentie geen beweging. Waarom is het nodig om te veranderen? Wat levert het de organisatie, de klant, de medewerkers op? Een weg terug is er niet. Daarbij helpt ook: het onaantrekkelijk maken of soms zelfs onmogelijk maken van de huidige situatie. Ofwel: stilstaan is geen optie (meer). Op deze wijze gingen we medio maart in ongeveer twee weken van volledig op kantoor werken tot allemaal vanuit huis aan de Teams of Zoom. Het alternatief viel weg; je moest wel. Daar zit de sleutel van urgentie. Wij kunnen mensen niet veranderen. Daar kiezen mensen zelf voor. Mensen willen wel veranderen, maar niet veranderd worden. En als we veranderen, dan is dat onze eigen keuze. En daarvoor is urgentiebesef nodig.

Leiderschap
Een cliché; maar goed leiderschap helpt: natuurlijk om het belang te duiden (het perspectief) én om de urgentie te benadrukken. Maar vooral voorbeeldgedrag en het uitnodigen van collega’s om de weg te volgen, geeft veiligheid om mee te doen. In het begin was het gek, om bij elkaar in de woonkamer te kijken, je kijkt letterlijk een beetje iemand zijn privéleven in. Maar als we het allemaal doen en de leider ook, dan is het gewoon weer gewoon. En ja, dan mag ook de kleine even aandacht vragen, of je mag een wasmachine horen draaien en het kan zomaar zo zijn dat je even gestoord wordt door een huisgenoot.

 

Daar zit ook nog een oproep in en een overtuiging: veranderen en ontwikkelen kan, het kan heel snel als het moet, maar het is vooral fijn als je het samen doet. Dat brengt een gevoel van veiligheid en saamhorigheid. Samen moeten we het doen, want mensen bepalen samen het resultaat. Zorg voor elkaar en heb aandacht voor elkaar.

Alle goeds en stay safe

Arthur Frieser